معرفی دفتر ارتباط با فرهنگستان زبان و ادب فارسی در دانشگاه لرستان

دفتر ارتباط با فرهنگستان زبان و ادب فارسی در دانشگاه لرستان، چندی است آغاز به کار کرده است.

کارکرد این دفتر چیست؟

یادداشت دکتر علی نوری، مدیر دفتر ارتباط با فرهنگستان زبان و ادب فارسی در دانشگاه لرستان و عضو هیئت علمی گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه، درباره‌ی مهم‌ترین کارکردها و اهداف دفتر ارتباط با فرهنگستان زبان و ادب فارسی را بخوانید:

«فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نهادی ملی است که از سال ۱۳۱۴ شمسی به منظور نگاهبانی از زبان و ادب فارسی در برابر هجوم واژه‌های بیگانه پایه‌­گذاری شد.

این نهاد تاکنون سه دوره فعالیت موسوم به فرهنگستان اول (1314)، فرهنگستان دوم (1347) و فرهنگستان سوم (1369) داشته است.

در دو فرهنگستان اول و دوم روی هم حدود ۴۰۰۰ واژه فارسی به عنوان برابرنهاد واژه‌ها و اصطلاحات پرکاربرد بیگانه در زبان فارسی ساخته شد و تقریباً همۀ نهادهای رسمی آموزشی و پژوهشی و ارتباطی به درستی از آن‌ها استفاده کردند و به اصطلاح کاملاً جا افتادند؛ اما حکایت فرهنگستان سوم، اندکی متفاوت است.

این فرهنگستان که تقریباً یک دهه پس از پیروزی انقلاب کارش را رسماً آغاز کرد با کوشش بسیار و شمار و توان چشمگیر کارش را پی گرفت و تاکنون حدود ۷۰ هزار واژه و اصطلاح فارسی در برابر واژه‌ها و اصطلاحات علمی و تخصصی رشته‌های مختلف ساخته شده است؛ اما به دلایلی مصوبات این فرهنگستان در جامعه با استقبال روبه‌­رو نشد و به اصطلاح در بین مردم، جا نیفتاد.

از مهم‌ترین این علل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

_ استفادۀ بیشترِ فرهنگستان از رأی و نظر زبانشناسان نسبت به ادیبان و دانش­‌آموختگان زبان و ادب فارسی. زبانشناسان با همۀ دانش و فضلشان، پایۀ تحصیلشان زبان‌های بیگانه بوده و چندان با زبان و ادب فارسی مأنوس نبوده‌­اند؛ در حالی که ادیبان، آگاهی فراوانی از تاریخ، تحولات و ساختار زبان و ادب فارسی دارند.

_ ارتباط اندک _ بلکه ناچبز _ فرهنگستان به عنوان نهاد آفرینندۀ واژگان و اصطلاحات، با گروه‌ها و صنف­‌های مختلف مردم، ازجمله دانشگاهیان، فرهنگیان، کارکنان دولت و بازاریان و پیشه­‌وران.

_ ضعف جدی در کار و کنش و برنامه­‌های رسانه‌ها و سازمان‌های ارتباطی و فرهنگی، بویژه صدا و سیما و مطبوعات.

_ نبود برنامه‌­های هدفمند و مشوق‌­ها و انگیزاننده­‌های اثرگذار در مراکز آموزشی پایه، مانند کودکستان­‌ها، دبستان‌­ها و دبیرستان­‌ها.

_ نبود قانون محکم، روشن و روانی که هم سازمان­‌ها، اداره‌­ها و پیشه‌­وران گوناگون را به استفادۀ هرچه بیشتر از واژه‌­ها، ترکیبات و جملات فارسی برانگیزد و وادار کند و هم در برابر رفتار و گفتار متخلفان در این زمینه، بازدارندگی کافی داشته باشد.

در این راستا، ارتباط فرهنگستان با دانشگاه‌ها به منظور رفع بخشی از این ضعف‌ها و نقیصه‌ها از زمستان سال گذشته در دستور کار فرهنگستان قرار گرفت.

دفتر ارتباط با فرهنگستان زبان و ادب فارسی چند ماهی است که در دانشگاه لرستان، راه‌اندازی شده است.

از مهم‌­ترین برنامه­‌های این دفتر در دانشگاه لرستان می­‌توان به این موارد اشاره کرد:

_ برگزاری نشست‌­های آشنایی با فعالیت‌­ها و مصوبات فرهنگستان؛ بویژه در زمینۀ واژه‌­سازی و واژه‌­گزینی.

_ برگزاری کارگاه­‌های آشنایی انتشارات دانشگاه با مصوبات فرهنگستان.

_ برگزاری هم‌­اندیشی­‌های تخصصی با رؤسای دانشکده‌­ها، مدیران و اعضای گروه­‌های علمی و هیئت تحریریۀ مجلات.

_ برگزاری کارگاه‌­های آشنایی روایط عمومی دانشگاه با مصوبات فرهنگستان.

_ برگزاری اردوهای دانشجویی به مقصد فرهنگستان به منظور آشنایی آنان با شیوه‌­های واژه‌­سازی و واژه‌گزینی».